دهستان “ماچیان” در شرق استان گیلان و شمال شهرستان رودسر واقع شده است. این دهستان شامل ۴۳ آبادی است.

مرکز دهستان”ماچیان” روستای “ماچیان” است. این روستا ۱۹۰ خانوار و ۶۰۳ نفر جمعیت دارد. ۴۵۸ نفر از اهالی این روستا با سواد میباشند. مردم روستا مسلمان و شیعه هستند و به گویش گیلکی صحبت میکنند. “ماچیان” دارای جاده آسفالت و با امکانات رفاهی آب،برق،گاز،تلفن میباشد. پست،پست بانک،مخابرات،خانه بهداشت و مرکز بهداشتی و درمانی،مدرسه ابتدایی،راهنمایی،دبیرستان پسرانه و دخترانه در آن فعال هستند. دو مسجد دارد و یک آستانه که دو تن از امام زادگان بنامهای “آقا سید مرتضی” و “آقا سید ابراهیم” در آن مدفون هستند. رودخانه پلرود(پلارود) در نزدیکی ماچیان جریان دارد و شاخه های متعدد آن از داخل روستا میگذرد. در حقیقت “ماچیان” در محاصره آب هست که از ویژگیهای بارز آن به شمار میرود. برنج محصول اصلی کشاورزی مردم منطقه است و مرکبات هم از دیگر فعالیتهای کشاورزی مردم روستا میباشد.

در اواخر دهه ۱۳۲۰ خورشیدی به همت دو نفر اولین مدرسه در ماچیان تاسیس شد که یک مدرسه شش کلاسه دولتی بود.بانیان این امر خیر دو تن به نامهای “حجت الاسلام سید ابوالقاسم کجیدی” و “مسیح الله پیکانی” بودند. اگرچه انگیزه کار به نظر علاقه زیاد این دو نفر به اولا خودشان بود ولی ارزش کار ایشان منجر به آغاز فصل جدیدی در روستای ماچیان شد. حجت الاسلام سید ابوالقاسم نوه ای داشت بنام “محمدعلی حامد توسلی” معروف به “ضیاء”که در آن سالها سنش به تحصیل رسیده بود و سید علاقه داشت ایشان را به کلاس درس بفرستد. آقای پیکانی هم که بعنوان پزشکیار در محل فعالیت میکرد نوه ای داشت به نام”فرخنده” که برای تحصیل مسیر دشوار ماچیان به رحیم آباد را طی میکرد و مرحوم پیکانی سخت ذهنش مشغول به این قضیه بود. “مسیح الله پیکانی” در رابطه با تاسیس مدرسه در ماچیان ایثار زیادی کرد.ایشان خانه شخصی خودش را در اختیار آموزش و پرورش قرار داد. مدرسه دولتی “نوبنیاد” در سال ۱۳۲۸ کارش را آغاز کرد. چون آموزگاران مدرسه غیر بومی بودند و مسیر ارتباطی ماچیان به مناطق اصلی مناسب نبود لذا این افراد را آقای پیکانی در خانه خودشان نگهداری یکردند و به این آموزگاران رسیدگی میکرد. نخستین مدیر مدرسه دولتی ماچیان آقای”سیروس زیاری شلمانی” بود.ایشان بسیار منظم ودقیق بود و نظارت فوق العاده ای به اعمال و رفتار و وضعیت درسی بچه ها داشت و حتی در خارج از مدرسه هم مسائل تربیتی و درسی را پیگیری و رسیدگی میکرد. بعد گذشت یکسال آقای”حشمت الله میربلوک” مسئولیت دبستان را به عهده گرفت. در سال ۱۳۳۲ اولین کلاس در مقطع دبیرستان در ماچیان با حضور چهار شاگرد فعالیتش را آغاز کرد. اولین دبیر این دبیرستان آقای” اسدالله مومن پور سورچانی” بود.

در ماچیان بقعه ای وجود دارد که منسوب به دو نفر از سادات بنامهای آفا سید مرتضی و آقا سید ابراهیم است. سند مکتوبی در خصوص پیشینه تاریخی آنان وجود ندارد. عامه مردم نظرشان اینست این دوتن از فرزندان امام موسی کاظم ع میباشند. نظر دیگری هم در این رابطه موجود هست که این دو تن از فرزندان آقا سید عبدالله و از نوادگان امام سجاد ع هستند. این دو بزرگوار از سادات علوی بودند که در جریان مهاجرت سادات از ظلم مناطق عراق به سمت مناطق شمالی ایران مهاجرت کردند. این دو سید از مسیر طبرستان(مازنداران) به سمت غرب(گیلان) حرکت کرده و به سمت منطقه اشکور(مناطق ییلاقی رحیم آباد رودسر) راهی شدند. آقا سید مرتضی و آقا سید ابراهیم در مسیر حرکت با پیش قراولان حاکم ” سورچان” مواجه میشوند که جاده را در قرق گرفته بودند برای عبور حاکم به سمت روستای”سورچان محله” و ایشان را بازداشت میکنند و به سبب سرپیچی از دستور حکم مبنی بر ممنوع العبور بودن افراد عادی در هنگام قرق سرشان را از تن جدا کرده و آنها را در آب (رود پلرود) می اندازند. جنازه با آب تا محل فعلی مزار ماچیان می آید و توسط مردم منطقه از آب گرفته میشود و دفن میگردد. بعد از اینکه ماجرا به گوش مردم میرسد سر ایشان نیز دوباره در کنار بدنشان به خاک سپرده شده و این محل مورد احترام قرار میگیرد. تولیت این مزار تا سال ۱۳۵۰ نسل به نسل به وارثین مرحوم شیخ نصرالله فقیه محله ای می رسید. از سال ۱۳۵۰ جناب آقای حاج علی حامد توسلی ماچیانی که در اداره اوقاف لاهیجان بعنوان”سپاه دین” خدمت نظام میکرد،امورات بقعه زیر نظر اوقاف قرار گرفت و کار نوسازی و دیوارکشی قبرستان آغاز شد. در جریان نوسازی ساختمان بقعه ،ظرافت کاری های چوبی و منبت کاری ها و نقاشی های روی دیوار آستانه که در نوع خودش بی نظیر و حاصل تلاش استادان و هنرمندان بود تخریب شد و بنای آهن و آجر و سیمان بجایش بنا گردید. مراسم روزعاشورای ماچیان بسیار دیدنی و معروف است و زائران زیادی از سراسر کشور در شب تاسوعا و عاشورا به عشق حضور در عاشورای ماچیان در جوار آستانه متبرکه اقامت میکنند.

نسخه جدید سایت ماچیان(نسخه فعلی) در تاریخ۱۷فروردین ۱۳۹۸ فعالیت خود را آغاز کرده است.